Trong Lý thuyết phát triển nghề nghiệp theo các giai đoạn của cuộc đời giúp cá nhân:

• Xác định và giải thích quá trình phát triển nghề nghiệp qua 5 giai đoạn chính và các giai đoạn phụ trong cuộc đời mỗi người;

• Định nghĩa nghề nghiệp bao gồm cả sự tương tác giữa các vai trò khác nhau của mỗi người;

• Nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc hiểu rõ khái niệm bản thân trong quyết định nghề nghiệp;

• Mô tả việc cân bằng giữa các ảnh hưởng bên trong và ảnh hưởng bên ngoài đối với việc chọn lựa nghề nghiệp.

TS. Super trình bày 5 giai đoạn phát triển nghề nghiệp theo 5 giai đoạn của cuộc đời như sau:

Ý nghĩa và áp dụng:

Lý thuyết phát triển nghề nghiệp theo các giai đoạn của cuộc đời được dùng trong tư vấn hướng nghiệp cá nhân để giúp người được tư vấn:

• Hiểu được rằng, những chọn lựa nghề nghiệp tại thời điểm hiện tại sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến tương lai;

• Nhìn nhận được vai trò quan trọng của nghề nghiệp và thấy được sự tương tác của vai trò này với tất cả các vai trò khác trong cuộc sống của mỗi người (nam hay nữ);

• Nhận biết và thích ứng được với những ảnh hưởng hay tác động từ môi trường đối với việc chọn lựa và quyết định thay đổi nghề nghiệp.

Lý thuyết này rất thích hợp để giúp người được tư vấn hướng nghiệp hiểu được rằng:

• Nghề nghiệp chỉ là một trong rất nhiều vai trò mà mỗi người chúng ta phải đóng trong cuộc đời. Và, vai trò này tương tác rất chặt chẽ với những vai trò khác trong thời điểm hiện tại của mỗi người. Ví dụ: khi còn ngồi ghế nhà trường, ba vai trò quan trọng nhất là “học sinh”, “làm con” và “ bạn bè”. Khi đã ra trường, đi làm, lập gia đình, 3 vai trò quan trọng nhất lại có thể là “đồng nghiệp”, “chồng/ vợ”, “cha/mẹ”.

• Phát triển nghề nghiệp là một cuộc hành trình liên lũy không bao giờ kết thúc. Cuộc hành trình này không có một đáp án đúng mãi mãi cho câu hỏi: “Tôi nên theo nghề gì?”. Thay vào đó, ở mỗi giai đoạn của cuộc đời, tùy vào bản thân và những cuộc gặp gỡ tình cờ, có ý nghĩa trong cuộc đời mà mỗi người sẽ có được câu trả lời cho câu hỏi: “Ở thời điểm hiện tại, công việc nào hợp với tôi nhất?”.

(Nguồn: Tài liệu chuyên đề “Kỹ năng tư vấn cá nhân về khám phá, lựa chọn và phát triển nghề nghiệp cho học sinh Trung học” - Hồ Phụng Hoàng Phonix - NXB Đại học Quốc Gia Hà Nội)